Zachodnia część obwodnicy Krakowa będzie poszerzona. Trzy pasy w każdą stronę

Zachodnia część obwodnicy Krakowa w ciągu autostrady A4, a także jej połączenie z S52, wymaga rozbudowy. Prace projektowe trwają od końca 2022 roku, a w przyszłym roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) planuje złożyć wniosek o wydanie decyzji środowiskowej dla tej inwestycji.

• Dyrekcja przygotowała trzy warianty poszerzenia ponad 17 km autostrady A4 o trzeci pas między węzłem Balice I (okolice bramek) a ul. Kąpielową (w pobliżu węzła Kraków Południe)

• Ma też propozycję rozbudowy blisko 3-kilometrowego, sąsiedzkiego odcinka S52 od węzła Balice I do węzła Modlniczka i kolejnych 2,5 km obwodnicy między węzłami Modlniczka i Modlnica (DK94)

• Poszczególne warianty będą jeszcze podlegały dalszym analizom

To jest potrzebne

Autostradą A4 między lotniskiem a zakopianką każdego dnia porusza się nawet 82 tysiące samochodów. To dane z Generalnego Pomiaru Ruchu z lat 2020-2021. W tym roku prowadzimy badania w ramach kolejnego pomiaru, którego wyniki zostaną udostępnione w 2026 roku. Niezależnie jednak od liczb, kierowcy niemal każdego dnia widzą, jak potrzebne jest usprawnienie ruchu na tym odcinku, szczególnie na ponad 5 km trasy między węzłami Bielany i Skawina. To tu najczęściej tworzą się uciążliwe korki.

Szczególnie problematycznym odcinkiem jest część A4 między węzłami Bielany i Tyniec, czyli przejazd przez Wisłę nad stopniem wodnym Kościuszko. Z tego mostu korzysta nie tylko ruch tranzytowy jadący autostradą, ale też ruch lokalny – mieszkańcy zachodniego Krakowa i pobliskich miejscowości, dla których jest to jedyna stała przeprawa przez Wisłę na jej ponad 30-kilometrowym odcinku pomiędzy mostem Zwierzynieckim a Łączanami.

Poza poszerzeniem autostrady przygotowujemy też zmiany na węzłach. Obejmą one przede wszystkim węzeł Balice I, łączący A4 i S52, oraz węzeł Kraków Skawina, zapewniający poprzez DK44 wjazd do obu tych miast. Oba te węzły, zaprojektowane jeszcze w czasach PRL w warunkach ruchu nieporównywalnego z obecną sytuacją, są niedostosowane do aktualnego natężenia ruchu.

Warianty

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) informuje:

Jesienią 2022 roku podpisaliśmy umowę na przygotowanie projektu poszerzenia 17,2 km autostrady A4 o trzeci pas między węzłem Balice I (połączenie A4 z S52) a ul. Kąpielową (tuż za węzłem Kraków Południe, jadąc w kierunku Rzeszowa). W ramach tych prac przygotowujemy też poszerzenie 2,9 km odcinka S52 między węzłami Balice I i Modlniczka. Dodatkowo w kwietniu 2023 roku podpisaliśmy umowę na przygotowanie projektu rozbudowy o trzeci pas 2,5 km DK94 między węzłami Modlniczka i Modlnica i dostosowania tego odcinka do standardu drogi ekspresowej. Naszym celem jest budowa wokół Krakowa pełnej obwodnicy składającej się wyłącznie z dróg szybkiego ruchu (Balice I – Mistrzejowice S52, Mistrzejowice – Bieżanów S7, Balice I – Bieżanów A4). Po zakończeniu rozbudowy, każdy odcinek krakowskiego ringu będzie miał trzy pasy ruchu w każdym kierunku.

Spotkania informacyjne z mieszkańcami gmin Kraków, Liszki i Zabierzów przeprowadziliśmy na przełomie 2023 i 2024 roku. Przedstawiliśmy wówczas propozycje rozbudowy autostrady A4, zebraliśmy opinie i informacje od mieszkańców, a następnie przystąpiliśmy do dalszych prac projektowych. Sprawdziliśmy sześć podstawowych wariantów rozbudowy, z uwzględnieniem nowych warunków technicznych i korektą geometrii autostrady. Wszystkie zakładały, co do zasady, dobudowę dodatkowych pasów wzdłuż obecnego przebiegu.

Najistotniejsze różnice między nimi są na odcinku między węzłami Bielany i Tyniec. W tym miejscu autostrada biegnie nad Wisłą nie po zwykłym moście, lecz po obiekcie zbudowanym na podporach stopnia wodnego Kościuszko, regulującego przepływ wody na rzece w centrum miasta. Ze względów technologicznych jakakolwiek rozbudowa mostu w tym miejscu wiązałaby się z koniecznością ingerencji w urządzenia hydrotechniczne stopnia, a w skrajnym scenariuszu niewykluczona byłaby konieczność jego rozbiórki i ponownej budowy.

Przeanalizowaliśmy:

• trzy warianty (W1, W2, W3) zakładające budowę fragmentu autostrady na zachód od jej obecnego przebiegu, w odległości od ok. 200 m (wariant W3) do ok. 600 m (wariant W2) od stopnia wodnego Kościuszko,

• wariant W4 biegnący zgodnie z obecnym przebiegiem A4, zakładający zmiany na stopniu wodnym,

• wariant W5 na wschód od stopnia,

• wariant W6 zakładający budowę tunelu pod Wisłą.

Każdy z tych wariantów miał dodatkowe modyfikacje, wynikające przede wszystkim z analizy różnych rozwiązań rozbudowy poszczególnych węzłów.

Kolejny etap

Sześć wspomnianych wyżej wariantów zostało poddanych szczegółowej analizie.

W jej wyniku zrezygnowaliśmy z dalszych prac nad trzema z nich:

• wariantem W1 biegnącym na zachód od stopnia wodnego Kościuszko: został odrzucony, ponieważ zakładał likwidację węzła Bielany i skumulowanie ruchu na rozbudowanym węźle Tyniec. Takie rozwiązanie było mniej korzystne niż rozbudowa węzła Bielany, wiązałoby się bowiem z większą ingerencją w okoliczny teren;

• wariantem W5 na wschód od stopnia: takie rozwiązanie wiązałoby się z dużą liczbą wyburzeń. Autostrada musiałaby zostać odsunięta od stopnia ok. 300 m na wschód, ale równocześnie kolidowałaby z torem kajakowym Kolna;

• wariantem W6 tunel pod Wisłą: ten obiekt musiałby przebiegać nie tylko pod Wisłą, ale też pod jej starorzeczem i płynącą w pobliżu Sanką. Biorąc pod uwagę ukształtowanie terenu i konieczność zapewnienia odpowiedniego dla autostrady, niewielkiego poziomu spadku trasy prowadzącej na samo dno tunelu pod rzeką okazało się, że taka przeprawa miałaby blisko 3 km długości. Budowa takiego tunelu w trudnym geologicznie terenie pod rzeką byłaby olbrzymim wyzwaniem technologicznym, a dodatkowym problemem byłaby konieczność zabezpieczenia obiektu przed wodą oraz prowadzenie budowy w sposób zapewniający bezpieczeństwo stopnia wodnego Kościuszko. Dodatkowo budowa takiego obiektu i jego późniejsze utrzymanie wiązałyby się z bardzo dużymi kosztami.

Do dalszych prac projektowych kierujemy trzy warianty:

• dwa (warianty W2 i W3) biegnące na zachód od stopnia wodnego Kościuszko;

REKLAMA

• jeden (wariant W4) zakładający rozbudowę A4 w pełni po istniejącym śladzie.

Podobieństwa…

Wszystkie trzy warianty skierowane do dalszych prac zakładają (poza kwestią przekroczenia Wisły) podobne rozwiązania. Planujemy całkowitą zmianę charakteru A4 w okolicy lotniska. Proponujemy trzypoziomowy węzeł Balice I połączony z przesuniętym nieco na południe węzłem Kraków Balice, prowadzącym do DW774 i lotniska. Te dwa węzły będą ze sobą ściśle połączone, pozwalając na przejazd w kierunku Krakowa, Katowic, Rzeszowa, na DW774 i na lotnisko. Szczegółowe rozwiązania co do liczby pasów ruchu, dokładnego sposobu połączenia węzłów i zapewnienia przejazdów w poszczególnych kierunkach są jeszcze przedmiotem prac projektowych.

Między węzłami Kraków Tyniec i Kraków Skawina planujemy budowę dwóch jezdni z trzema pasami ruchu, a dodatkowo dwóch jezdni po obu stronach autostrady, oddzielonych od A4 pasem zieleni (wariant W3 i W4). Te dodatkowe jezdnie (tzw. zbierająco-rozprowadzające) miałyby podobny charakter, jak w przypadku funkcjonującego na Śląsku odcinka autostrady A4 między węzłami Katowice Mikołowska i Chorzów. Dzięki temu ruch lokalny będzie mógł jechać nowymi drogami wzdłuż A4, odciążając w ten sposób jezdnie autostrady.

Węzeł Kraków Skawina chcemy w niewielkim stopniu przesunąć na północ, dzięki czemu będzie można zbudować wszystkie zjazdy z autostrady w sposób bezkolizyjny. Zlikwiduje to utrudnienia, jakie są dziś w tym miejscu. Ruchliwą DK44 łączącą Kraków i Skawinę codziennie przejeżdża 36 tys. pojazdów, a autostradą w okolicy tego węzła 80 tysięcy aut. Zmiany na miejskim odcinku ul. Skotnickiej planuje też Kraków.

Przygotowujemy też rozbudowę węzła Kraków Południe. Jest to odrębna inwestycja, dla której w grudniu 2023 roku otrzymaliśmy decyzję środowiskową. Obecnie przygotowujemy wniosek o wydanie pozwolenia na budowę, który planujemy złożyć jeszcze w tym roku. Obie inwestycje – rozbudowa węzła Kraków Południe i poszerzenie A4 o trzeci pas – są ze sobą skoordynowane. Zjazdy i wjazdy na nowy węzeł zostały przygotowane w taki sposób, aby były odpowiednie również dla poszerzanej później autostrady.

… i różnice

Warianty W2 i W3 zakładają budowę zupełnie nowego mostu na Wiśle na zachód od stopnia wodnego Kościuszko. W wariancie W2 wjazd na autostradę będzie możliwy jedynie przez węzeł Bielany. Mieszkańcy Tyńca nie zostaną oczywiście pozbawieni dostępu do A4. Będzie on nadal możliwy poprzez funkcjonujący dziś most na stopniu, który obsługiwałby wówczas jedynie ruch lokalny i pozwalał na dojazd z Tyńca i Kostrza na węzeł Bielany. Wariant W3 zakłada możliwość wjazdu na A4 przez oba dzisiejsze węzły.

Takie rozwiązanie pozwoliłoby na oddzielenie ruchu lokalnego, który korzystałby z przeprawy na stopniu Kościuszko, od tranzytowego, jadącego nowymi mostami na Wiśle. Byłoby to również bezpieczniejsze niż obecna sytuacja, w której na jednym moście, na odcinku ok. 1,5 km między węzłami Bielany i Tyniec, miesza się ruch tranzytowy z przejazdami mieszkańców, którzy korzystają z tego odcinka A4 jedynie w celu przekroczenia Wisły.

Cały czas analizujemy w ramach wariantu W4 możliwość poszerzenia autostrady A4 w jej obecnym śladzie i szans na wykorzystanie w tym celu stopnia wodnego. Ten wariant rozbudowy zakłada utrzymanie obu węzłów – Bielany i Tyniec – i połączenie ich dodatkowymi jezdniami zbierająco-rozprowadzającymi, które skupiłyby ruch lokalny i obsługiwałyby przejazdy między węzłami.

Odcinek północno-zachodni

Rozbudowa 2,9 km S52 między węzłami Balice I i Modlniczka o trzeci pas zostanie przeprowadzona poprzez poszerzenie drogi zgodnie z jej obecnym śladem. Wniosek o decyzję środowiskową planujemy złożyć w drugiej połowie 2026 roku.

Poszerzymy również o trzeci pas 2,5 km DK94 między węzłami Modlniczka i Modlnica. Droga zostanie również dostosowana do standardu drogi ekspresowej, stając się w przyszłości kolejnym odcinkiem S52. Ten fragment obwodnicy zostanie rozbudowany zgodnie z obecnym przebiegiem, a zmiany wynikające m.in. z korekty zakrętów i poprawy geometrii drogi będą wiązały się z niewielkimi przesunięciami drogi na zachód. Dojazd do pobliskiego centrum handlowego zostanie zapewniony dzięki dodatkowym jezdniom pozwalającym na dojazd z węzła Modlniczka. Wniosek o decyzję środowiskową dla tego odcinka planujemy złożyć na początku przyszłego roku.

Dalsze kroki

W listopadzie skończymy całoroczną inwentaryzację przyrodniczą. Dzięki niej poznamy dobrze uwarunkowania środowiska naturalnego w obszarze inwestycji i będziemy wiedzieli, jakie rozwiązania służące ochronie mieszkańców i przyrody powinniśmy przygotować w ramach rozbudowy autostrady. Przygotujemy lokalizację nowych ekranów akustycznych, które zabezpieczą tereny wzdłuż A4. Inwentaryzacja pozwoli nam też na określenie, gdzie powinniśmy zbudować m.in. przejścia dla zwierząt, specjalne ekrany osłaniające okoliczne tereny od świateł samochodów oraz specjalne zbiorniki wodne dla płazów. Przygotowujemy też szczegółowe rozwiązania dotyczące poszczególnych obiektów na trasie oraz geometrii (zakręty, podjazdy) rozbudowanej drogi.

Wniosek o wydanie decyzji środowiskowej planujemy złożyć w drugiej połowie 2026 roku. Przewidujemy, że uzyskamy ją rok później. Kolejnym krokiem będzie przygotowanie szczegółowej koncepcji rozbudowy, projektu budowlanego oraz uzyskanie pozwolenia na budowę.

Mapa 3 wariantów rozbudowy autostrady A4 w Krakowie: