Budowy, projekty, umowy i przetargi. Co się dzieje w projekcie CPK?

Program Centralnego Portu Komunikacyjnego jest konsekwentnie realizowany. W ciągu ostatniego roku, po urealnieniu harmonogramu prac, spółka uzyskała m.in. decyzję lokalizacyjną, podpisała umowy o łącznej wartości ponad 650 mln zł i przyjęła do odbiorów projekt budowlany lotniska i dworca kolejowego.

W Łodzi toczą się prace budowlane związane z realizacją tunelu dla Kolei Dużych Prędkości. Jednocześnie trwa zaawansowane projektowanie oraz uzyskiwanie decyzji i uzgodnień dla prawie pół tysiąca kilometrów linii Y, która połączy Warszawę, CPK i Łódź z Wrocławiem i Poznaniem. Oprócz tego na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury spółka CPK prowadzi wraz z PKP PLK warsztaty w regionach w celu uzgodnienia planów rozwoju sieci kolejowej w Polsce.

- Urealniony harmonogram zakłada uruchomienie do końca 2032 r. Lotniska CPK i Kolei Dużych Prędkości między Warszawą, CPK i Łodzią, a także zaawansowanie prac budowlanych na odcinkach KDP do Wrocławia i Poznania. Tym celom podporządkowane są nasze działania w ramach zaawansowanego procesu inwestycyjnego - mówi wiceminister Infrastruktury Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds.CPK.

- Rok 2024 skończył się przyjęciem przez Radę Ministrów Programu Wieloletniego CPK, który zapewnia finansowanie na najbliższe lata. Rok 2025 zaczął się od wydania przez wojewodę mazowieckiego decyzji lokalizacyjnej dla CPK, która dotyczy m.in. terminala pasażerskiego i dworca kolejowego. Dzięki niej będziemy w tym roku wnioskować o pozwolenia na budowę - mówi dr. Filip Czernicki, prezes spółki CPK.

Umowy, przetargi i finansowanie

W ciągu ostatniego roku spółka CPK ogłosiła ok. 60 przetargów wartych ponad 8,3 mld zł (m.in. na budowę tunelu dalekobieżnego w Łodzi na potrzeby Kolei Dużych Prędkości (KDP) o szacowanej wartości 2,8 mld zł oraz na projektowanie i budowę dróg wokół Lotniska CPK – wraz z węzłem na autostradzie A2 – o szacowanej wartość ok. 2,2 mld zł. 

W tym samym czasie rządowy inwestor CPK podpisał też kilkadziesiąt umów o łącznej wartości 650 mln zł (m.in. na zaprojektowanie pierwszego etapu węzła kolejowego za ponad 85 mln zł i odcinka kolejowej linii Y między Sieradzem, Kaliszem i Poznaniem za 230 mln zł). 

W ciągu ostatniego roku kapitał zakładowy spółki CPK został powiększony o dodatkowych 3,5 mld zł z emisji obligacji Skarbu Państwa, które zostały przeznaczone m.in. na zaawansowane prace projektowe dla terminala, dworca kolejowego i węzła przesiadkowego, a także stref airside (części operacyjnej) i landside (części ogólnodostępnej lotniska). 

Ostatniego dnia 2024 r. Rada Ministrów przyjęła Program Wieloletni CPK na lata 2024-2032, zapewniając tym samym finansowanie programu w wysokości 131,7 mld zł, w tym 76,8 mld zł na inwestycje kolejowe, 42,7 mld zł na projekty lotniskowe i 2,5 mld zł na drogi. Te kwoty pozwolą m.in. na kontynuację prac projektowych, pozyskiwanie nieruchomości i realizację właściwych robót budowlanych.

Także w grudniu CPK podpisał list intencyjny z Polskimi Portami Lotniczymi (PPL), które mają zostać inwestorem mniejszościowym nowego lotniska. Zakłada on, że CPK zachowa minimum 51 proc. udziałów w kapitale zakładowym spółki CPK.Lotnisko, zaś PPL obejmie maksymalnie 49 proc. Z szacowanej kwoty kosztów budowy nowego portu 30-40 proc. zostanie proporcjonalnie sfinansowane przez udziałowców spółki CPK.Lotnisko, zaś pozostałą część 60-70 proc. pokryją środki z emisji obligacji.

Lotnisko: badania, projektowanie i przetargi

CPK dysponuje projektem budowlanym terminala pasażerskiego oraz dworców: kolejowego i autobusowego opracowanym przez konsorcjum Foster + Partners i Buro Happold. Na drugi kwartał zaplanowany jest koniec odbiorów dokumentacji, która obejmuje około 6 250 rysunków projektowych i ponad 50 raportów.

Trwają również prace nad dokumentacją projektową dla dróg startowych i kołowania, płyt postojowych, systemów lotniskowych oraz sieci i przyłączy wraz z obiektami inżynieryjnymi, którą przygotowuje firma Dar z Grupy Sidara.

Spółka odebrała dokumentację przetargową dotyczącą fundamentów pod terminal pasażerski i dworzec kolejowy. Jednocześnie toczy się dialog konkurencyjny dotyczący zaprojektowania, montażu i uruchomienia systemu obsługi bagażu (Baggage Handling System – BHS), który stanowi kluczowy dla sprawnych przesiadek element infrastruktury lotniska.

W ciągu ostatniego roku inwestor CPK podpisał kolejne zlecenia w ramach umowy ramowej na projektowanie tzw. obiektów wspierających lotnisko: np. na Centrum Kontroli Operacji Lotniczych (AOCC) z konsorcjum PIG Architekci i GMT oraz bazę utrzymania lotniska z firmą Cundall Polska. Jednocześnie konsorcjum AKE Studio, APA i ATP Kraków ukończyło projekt budynków Lotniskowej Służby Ratowniczo-Gaśniczej, a przez JSK Architekci kontynuowało prace nad dokumentacją m.in. dla wieży kontroli ruchu lotniczego.

Spółka CPK ogłosiła przetarg na zaprojektowanie i budowę dróg wokół Lotniska CPK, do którego zgłosiło się 10 firm i pięć konsorcjów. Rozstrzygnięto również przetarg na modernizację infrastruktury energetycznej i telekomunikacyjnej, w tym budowę linii wysokiego napięcia 110 kV i 220 kV, które zapewnią zasilanie portu lotniczego.

Trwa przetarg na prace geologiczne i geodezyjne, a na terenach nabytych przez CPK trwają badania gruntu i rozbiórki budynków. Spółka ogłosiła postępowanie na modernizację 14 km dróg gminnych i powiatowych, które mają zostać przystosowane do wzmożonego ruchu ciężarowego na potrzeby budowy lotniska.

Kolej: budowa, projektowanie, dofinansowanie

Zadania kolejowe stanowią największą pod względem wartości część Programu CPK. W ubiegłym roku spółka otrzymała pozwolenia na budowę 4,6-kilometrowego tunelu dalekobieżnego w Łodzi. Od lipca trwa przetarg na wykonawcę. Na realizację projektu przewidziano 2,8 mld zł, w przetargu płynęło pięć ofert, a wszystkie mieszczą się w kosztorysie.

To właśnie tunel w Łodzi jest najbardziej zaawansowaną inwestycją CPK, która jest już na etapie realizacji prac budowlanych. Po pierwsze, kończy się budowa komory startowej Retkinia, od której drążenie tunelu KDP zacznie zmechanizowana tarcza drążąca TBM. Po drugie, trwają prace związane ze wzmacnianiem fundamentów Łódzkiego Domu Kultury (ŁDK). 

REKLAMA

We wrześniu ubiegłego roku CPK zawarła z konsorcjum firm Elkol i Mosty Katowice umowę o wartości ok. 85 mln zł na zaprojektowanie pierwszego etapu węzła kolejowego CPK. Wcześniej zawarty został kontrakt na ok. 230 mln zł z konsorcjum BBF i IDOM na projektowanie linii kolejowej CPK między Sieradzem, Kaliszem, Pleszewem i Poznaniem. Na realizację tego zadania Unia Europejska przyznała tu dofinansowanie 162 mln zł.

Ogółem w projektowaniu jest ponad 480 km szybkiej kolejowej linii Y: Warszawa – CPK – Łódź – Poznań / Wrocław.

W styczniu tego roku spółka CPK przekazała do Komisji Europejskiej trzy kolejowe wnioski o dofinansowanie z Instrumentu CEF 2 na lata 2021-2027, których łączna wartość to prawie 1,2 mld zł. Pierwszy z nich dotyczy budowy tunelu dla KDP w Łodzi, drugi projektowania węzła kolejowego CPK, a trzeci – przygotowania dokumentacji projektowej dla odcinka z Katowic do granicy z Czechami.

W ubiegłym roku pełnomocnik rządu ds. CPK zatwierdził wybór wariantów inwestorskich dla odcinków: węzeł CPK – Płock – Włocławek (to fragment linii CMK-Północ, czyli wydłużenia Centralnej Magistrali Kolejowej w stronę Trójmiasta), i Ostrołęka – Łomża – Pisz – Giżycko.

Zakupy w PDN i obszar otoczenia lotniska

W ramach Program Dobrowolnych Nabyć (PDN) spółka CPK zakupiła dotychczas ponad 1 800 działek o łącznej powierzchni ponad 1 730 ha, co stanowi większość terenu potrzebnego do budowy pierwszego etapu Lotniska CPK. Do PDN zostało już zgłoszonych ponad 90 proc. budynków mieszkalnych z terenu lotniska.

Po wznowieniu w lipcu 2024 roku Programu Dobrowolnych Nabyć przez obecny zarząd spółki odnotowano rekordową liczbę zawartych umów. Obszar pozyskany przez CPK będzie się powiększał, albowiem dla kolejnych ponad 300 ha są podpisane protokoły uzgodnień, które poprzedzają zawarcie aktów notarialnych. Warto podkreślać, że nie doszło dotychczas do żadnych wywłaszczeń, a proces zakupu gruntów odbywa się nadal na zasadzie dobrowolnych transakcji.

Dodatkowo uruchomiony został Kolejowy PDN dla właścicieli nieruchomości na trasie przyszłej linii Warszawa – CPK – Łódź. Spółka zaproponowała warunki analogiczne do tych obowiązujących w przypadku PDN na terenach pod budowę lotniska.

W grudniu 2024 r. został opublikowany projekt Strategii Rozwoju Obszaru Otoczenia CPK, który dotyczy obszaru zamieszkałego przez ponad 400 tys. ludzi. W tym roku planowane są konsultacje z samorządami i mieszkańcami 18 gmin z otoczenia lotniska. Po ich zakończeniu dokument zostanie przyjęty przez Radę Ministrów i wejdzie w życie. Celem jest wsparcie zrównoważonego rozwoju regionu w związku z budową CPK.

Planowane działania na 2025 r.

Rok 2025 to czas kontynuacji prac przygotowawczych, projektowych (w Łodzi też budowlanych), i opracowania dokumentacji do pozwoleń na budowę. W tym roku spółka planuje złożenie wniosków o takie pozwolenia, m.in. dla terminala i dworca kolejowego, a także dla niektórych obiektów wspierających np. budynków lotniskowej straży pożarnej.

Inne działania planowane w tym roku przy budowie Lotniska CPK to: kontynuacja licznych prac projektowych, szczegółowa koncepcja zagospodarowania placu budowy, kontynuacja odwiertów geologiczno-inżynierskich i badań archeologicznych oraz ogłoszenie przetargów na wykonawców robót zasadniczych.

Obecnie trwa sprawdzanie ofert w przetargu na budowę tunelu dalekobieżnego w Łodzi. W ciągu najbliższych miesięcy CPK planuje wskazanie zwycięzcy tego postępowania i podpisanie z nim umowy. W tym roku spółka chce złożyć wnioski o pozwolenie na budowę dla odcinka KDP Warszawa – Łódź i opracowanie aktualizacji raportów środowiskowych dla odcinka Łódź – Wrocław. Kolejny kolejowy cel to zawarcie z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi (PSE) umów o przyłączenie dla układu zasilania 2x25kV. CPK zakłada też zawarcie umów ramowych z wykonawcami dróg dojazdowych do lotniska.

Pod koniec tego roku powinny być gotowe opracowywane na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury wspólnie z PKP Polskimi Liniami Kolejowymi proponowane scenariusze rozwoju sieci kolejowej w Polsce w ramach projektu Zintegrowanej Sieci Kolejowej (ZSK).