Eksperci Jones Lang LaSalle podsumowali dane i trendy na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie i największych miastach Polski według stanu na koniec II kw. 2012 r. Oto najważniejsze wnioski i fakty z raportu:
- Popyt: W Warszawie, w II kw. 2012 roku podpisano umowy na wynajem 173 000 mkw. powierzchni biurowej, co daje łączny wynik 298 000 mkw. w minionych 6 miesiącach. Warto zauważyć, że w I poł. roku nowe umowy stanowiły 67% ogółem zarejestrowanych transakcji, a 33% przypadło na renegocjacje bieżących kontraktów. Umowy przednajmu stanowią aż 30% całkowitego popytu. Największe umowy tego typu zawarły w II kw. T-Mobile (27 000 mkw.) w Marynarska 12 budowanym przez Ghelamco oraz Allianz (6 800 mkw.) w Łopuszańska Business Park, również firmy Ghelamco. W tym samym czasie znaczące renegocjacje przeprowadziły Axel Springer (9 100 mkw. w Trinity Park I) oraz AXA (7 000 mkw. w Warsaw Trade Tower). Z kolei, z analiz głównych regionalnych rynków biurowych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Szczecin i Lublin) wynika, że w pierwszej połowie 2012 roku popyt ze strony klientów korporacyjnych wyniósł 180 000 mkw., z czego 87 000 mkw. przypada na sam II kw. Umowy przednajmu, podobnie jak w Warszawie, stanowiły tutaj 27% zawieranych transakcji w II kw. Największą aktywność najemców poza Warszawą zarejestrowano w Krakowie i Trójmieście. Do znaczących umów podpisanych w ub. kwartale należą te dotyczące firm takich jak m.in. State Street (renegocjacje, 12 600 mkw. w CB Kazimierz, GTC oraz 3 100 mkw. w Edison, GTC - obie umowy w Krakowie); najemcy z sektora finansowego rozpoczynającego działalność w Polsce (umowa przednajmu, 4 800 mkw. w Bonarka4Business, TriGranit – w Krakowie); Cisco Systems Poland (umowa przednajmu, 3 800 mkw. w Enterprise Park, Avestus – również w Krakowie), Lufthansa Systems Poland (umowa przednajmu, 3 500 mkw. w OPERA Office, EURO Styl w Trójmieście) oraz firma telekomunikacyjna (nowa umowa, 3 300 mkw. w CB Francuska, GTC – w Katowicach).
- Podaż: W Warszawie, w I połowie 2012 roku, oddano do użytku około 92 500 mkw. nowej powierzchni biurowej, z czego 45 000 mkw. przypada na II kwartał. Największe inwestycje w minionych 3 miesiącach to Poleczki Business Park II (UBM/CA IMMO - 21 000 mkw.), Platinium Business Park V (GTC - 11 650 mkw.) oraz Ufficio Primo (Kulczyk Real Estate Holding - 5 900 mkw.). Nowa podaż na największych rynkach biurowych w Polsce z wyłączeniem Warszawy osiągnęła w II kwartale poziom zbliżony do wolumenu powierzchni ukończonych w stolicy - około 39 000 mkw., z czego 52% oddano do użytku w Trójmieście, w takich obiektach jak Garnizon.biz - Omega & Gamma (Hossa - 9 600 mkw.), BCB Business Park - B1 (BCB - 8 900 mkw.) oraz siedziba Jysk (1 700 mkw.). Inne oddane w II kw. projekty to: Wojdyła Business Park II (Wojdyła -7,800 mkw.) we Wrocławiu oraz rewitalizacja Victoria Business Center (Monti - 4,800 mkw.) w Poznaniu. Łącznie w I poł. 2012r. na regionalne rynki trafiło prawie 65 000 mkw. powierzchni biurowej, co oznacza wzrost rzędu 23% w porównaniu z I poł. 2011r. Obecnie w głównych miastach Polski (wyłączając Warszawę), w aktywnej budowie pozostaje około 490 000 mkw. powierzchni biurowej - najwięcej we Wrocławiu, Trójmieście oraz Szczecinie, a łącznie ze stolicą buduje się 1.1 mln mkw. nowoczesnych biur w całych kraju!
- Wskaźnik powierzchni niewynajętej: Na warszawskim rynku, na koniec II kwartału br., zanotowano około 7,4% pustostanów (7,8% w Centralnym Obszarze Biznesu, 8,5% na obrzeżach Centrum i 7,0% poza nim). Współczynnik ten w przypadku innych głównych ośrodków biurowych w Polsce waha się pomiędzy blisko 4% we Wrocławiu a 14.5% w Łodzi. Na koniec II kw. 2012r. wskaźnik powierzchni niewynajętej utrzymywał się na stabilnym poziomie we Wrocławiu i Poznaniu, z kolei zniżkowe presje na współczynnik w odniesieniu do ubiegłego kwartału odnotowano w Krakowie, Łodzi i Katowicach. Nieznaczny, bo 2,1 p.p. wzrost pustostanów w ujęciu kwartalnym dotyczył wyłącznie Trójmiasta (z 7,0% do 9,1%).
- Czynsze: Najwyższe czynsze transakcyjne w Warszawie pozostały na stabilnym poziomie w porównaniu z końcem 2011 r. Najlepsze powierzchnie biurowe w Centrum można wynająć obecnie za 22€ - 25€ za mkw. miesięcznie, z kolei poza Centrum stawki w najbardziej popularnych obszarach biurowych takich jak Mokotów wynoszą15€ - 15,50€. II kwartał 2012r. był również okresem stabilizacji czynszów na większości największych rynków biurowych w Polsce. Miesięczne stawki czynszowe w najlepszych obiektach biurowych w miastach regionalnych kształtują się obecnie od 11 do 13€ za mkw. w Łodzi, do 16,00€ w Poznaniu.
REKLAMA
Tomasz Czuba, Dyrektor w Dziale Najmu Nieruchomości Biurowych w Jones Lang LaSalle komentuje: „Ostatnie miesiące na rynku nieruchomości biurowych były bez wątpienia dobrym czasem dla branży. W pierwszym półroczu 2012 oddano do użytku prawie 158 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, z czego najwięcej przypadło na Warszawę – 92 500 mkw. Z naszych szacunków wynika, że w II poł 2012r. na stołeczny rynek trafi około 182 000 mkw. nowej powierzchni biurowej, a w 2013 r. kolejne 300 000 mkw. Dziś w budowie znajduje się blisko 1.1 mln mkw. powierzchni biurowych w Polsce. Z drugiej strony obserwujemy wysoki poziom zainteresowania najemców nową powierzchnią biurową, co potwierdzają statystyki. Pomimo faktu, że firmy często szukają ciekawych, ekologicznych projektów nadal bardzo istotnym elementem decyzyjnym jest efektywność kosztowa transakcji.”