• Jak wygląda obecnie sytuacja na rynku najmu instytucjonalnego w Polsce (PRS)? Firmy doradcze Crido i Savills przygotowały raport „Rynek PRS pod lupą”.

Wysokie stopy procentowe, zmiany legislacyjne, niska dostępność gruntów oraz stagnacja i spadek cen najmu są jednymi z najczęściej wymienianych wyzwań wskazywanych przez kluczowych uczestników rynku, które mogą istotnie wpłynąć na dopiero raczkujący sektor najmu instytucjonalnego. W pierwszej połowie 2023 roku na rynku najmu instytucjonalnego odnotowano niewielką ilość transakcji – zaledwie dwie. Obie transakcje dotyczyły zakupu nowo wybudowanych budynków. W porównaniu z końcem 2022 roku liczba mieszkań w budowie spadła o 23%. Liczba mieszkań planowanych do wybudowania wzrosła o 30%, co pokazuje, że inwestorzy chcą dalej rozwijać swoje portfele najmu instytucjonalnego a ekonomiczne podstawy rynku pozostają niezachwiane – wynika z raportu "Najem instytucjonalny – po chwili oddechu czas na ambitne plany".

Vastint Poland rozpoczyna realizację swojego pierwszego projektu w sektorze PRS. Projekt mieszkaniowy Pastelowo powstanie przy ul. Pastelowej w Poznaniu, w bezpośrednim sąsiedztwie kompleksu Business Garden. Osiedle obejmuje 255 mieszkań, które będą w całości przeznaczone na wynajem długoterminowy.

Szykuje się kolejna duża inwestycja kapitału zagranicznego w Krakowie. Brytyjski fundusz Revetas Capital planuje wybudować 435 mieszkań na wynajem. Inwestycja zlokalizowana będzie w pobliżu kompleksu biurowego Bonarka for Business przy ul. Puszkarskiej.

Matexi Polska z nowym projektem deweloperskim na warszawskim Mokotowie. Przy ul. Domaniewskiej powst...

Rosnąca atrakcyjność Trójmiasta jako miejsca do życia oraz ogromny potencjał lokalnego rynku pracy, a także rosnący poziom ośrodków akademickich, wymagają rozwoju wysokiej jakości bazy noclegowej dla studentów, którzy w ciągu kilku następnych lat staną się wykształconymi profesjonalistami, chcącymi kontynuować tu swoją zawodową karierę. Zasoby finansowe oraz długotrwałe procedury powodują, że odpowiedzią na tę sytuację są atrakcyjnie zlokalizowane prywatne akademiki o wysokim standardzie.

Współczynnik pustostanów magazynowych znajduje się w trendzie wzrostowym od 2021 r., kiedy to osiągnął najniższą wartość w historii rynku powierzchni przemysłowo-logistycznych w Polsce tj. 3,3 proc. W okresie styczeń-marzec 2024 r. wyniósł 8,2 proc., co stanowi z kolei najwyższy poziom od września 2020 r. (8,5 proc.). W ujęciu rocznym zanotował wzrost o 1,7 p.p.

Kolejna duża transakcja zakupu mieszkań pod najem instytucjonalny (PRS). Holenderska grupa Van der Vorm kupiła gotowy budynek liczący 119 mieszkań przy ul. Siennickiej w Warszawie, w dzielnicy Praga-Południe. Sprzedający nie został ujawniony.

Rząd zamierza dofinansować budowę nowych i remonty już istniejących akademików w Polsce. Fundusz Dopłat przy Banku Gospodarstwa Krajowego zamierza wspierać finansowo budowę i remonty akademików studenckich. Celem tego wsparcia jest poprawa dostępności mieszkań na wynajem dla młodych ludzi, którzy chcą się usamodzielnić lub migrują za pracą do największych miast.

O ile główne sektory nieruchomości komercyjnych nie mogą uznać tego roku za relatywnie udany, to rozpychający się przez ostatnie lata PRS już przeciwnie. Nowa podaż w 2023 roku już jest wyższa od ubiegłorocznej, a deweloperzy jeszcze nie oddali do użytku wszystkich projektów.

Wraz ze zbliżającym się rokiem akademickim, tysiące studentów coraz intensywniej poszukują lokum. Tymczasem, jak wynika z analizy międzynarodowej agencji doradczej Cushman & Wakefield, obecna liczba łóżek w publicznych i prywatnych akademikach pokrywa zapotrzebowanie zaledwie 10% wszystkich osób studiujących w Polsce. Ci studenci, którzy rozważają znalezienie zakwaterowania na rynku najmu, muszą liczyć się z wieloma wyzwaniami. Według analiz Otodom, liczba dostępnych lokali na wynajem w wielu głównych ośrodkach akademickich spada, a czynsze nadal niestety rosną – na koniec lipca stawki czynszowe wzrosły średnio o 1,5% m/m i aż 8,5% r/r.

Signal Capital Partners, brytyjska firma zarządzająca miliardowymi aktywami prywatnymi, koncentrująca się na europejskich inwestycjach korporacyjnych i inwestycjach w nieruchomości w tzw. sytuacjach szczególnych (eng. special situations investments), wraz z Griffin Capital Partners, największym prywatnym inwestorem oraz firmą zarządzającą aktywami na rynkach private equity i nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej, oraz Echo Investment S.A, największym polskim deweloperem, po uzyskaniu zgody organu antymonopolowego wystartują z nową platformą prywatnych akademików.

75 specjalistów związanych z rynkiem nieruchomości opowiedziało, jak będziemy mieszkać w 2030 roku. Ponad 60% z nich jest przekonanych, że mieszkania będą wynajmowane z konieczności, ponieważ tylko najbogatsi będą w stanie kupić własną nieruchomość. Przewiduje się też, że presja na posiadanie własnego mieszkania znacząco spadnie. Zainteresowanie wzbudzą za to mieszkania dedykowane seniorom – twierdzą analitycy ThinkCo w raporcie "Najem 2030. Kierunki rozwoju najmu mieszkań w Polsce".

BPI Real Estate Poland oraz Acteeum Group rozszerzają działalność o sektor PRS w Polsce. W ciągu najbliższych kilku tygodni deweloperzy przy współpracy z JLL wprowadzą na rynek nową inwestycję w tym prężnie rozwijającym się sektorze, która powstanie przy ulicy Obrzeżnej na mokotowskim Służewcu w Warszawie.

Kolejna duża inwestycja w segmencie PRS (najem instytucjonalny) w Warszawie. Firma Apricot Capital Group podpisała umowę ze spółką Budimex S.A. na generalne wykonawstwo nowej inwestycji w sektorze najmu instytucjonalnego, przy ul. Taśmowej na warszawskim Mokotowie. Łączny koszt nowej inwestycji przekroczy 270 mln zł i zostanie sfinansowany w całości ze środków własnych spółki.

Platforma roomies wchodzi na rynek prywatnych domów studenckich w Polsce. Celem nowego inwestora jest zbudowanie w ciągu najbliższych pięciu lat portfolio obejmującego ponad 2 tys. lokali. Rozpoczyna od kompleksowej strategii przejęć. Na początek kupuje portfel akademików od firmy 6B47 Real Estate Investors. Transakcja, której wartości strony nie ujawniają, obejmuje dwa projekty, w Warszawie i Wrocławiu. Pierwszy z obiektów, zlokalizowany w Warszawie, ma być zrealizowany do 2026 roku.

Ostatnie dwa lata minęły pod znakiem pandemii, wojny i galopującej inflacji, które znacząco wpłynęły na polską gospodarkę – w tym na polski rynek mieszkaniowy. Związane z tymi czynnikami podwyżki stóp procentowych, bardzo wysokie ceny materiałów budowlanych i wszechobecna niepewność, co do losów światowej gospodarki, to tylko niektóre wyzwania, z jakimi mierzą się deweloperzy, firmy budowlane, inwestorzy, a także osoby prywatne poszukujące mieszkań.

Liczba rozpoczętych inwestycji mieszkaniowych w sierpniu 2022 roku zmniejszyła się o 23% względem roku ubiegłego. Ceny ofertowe w ciągu ostatnich pięciu lat w siedmiu największych polskich miastach wzrosły o 66%, a wzrost czynszów osiągnął 45%. Jakie inne wnioski płyną z raportu „Mieszkaniówka na rozdrożu. Jak pandemia, wojna i inflacja zmieniają rynek mieszkaniowy?” sporządzonego przez międzynarodową firmę doradczą Cushman & Wakefield?

Pomimo dobrego początku roku na rynku gruntów inwestycyjnych, zawirowania polityczne, ekonomiczne i gospodarcze, z którymi mamy do czynienia na przestrzeni ostatnich miesięcy, nie pozostają bez wpływu na aktywność inwestorów. Chwilowe wstrzymanie procesów, na podobnym poziomie jak w przypadku marca i kwietnia 2020 r., kiedy to pandemia dotarła do Polski, nie oznacza jednak całkowitego zastoju. Inwestorzy i deweloperzy, szukając najlepszych rozwiązań na realizację inwestycji w obecnym czasie, coraz częściej decydują się na sprzedaż pośrednią i podejmują współpracę w formule joint venture.

Całkiem możliwe, bo Orange szuka kupca na bardzo atrakcyjną nieruchomość przy ulicy Racławickiej 4, która wydaje się wręcz idealna pod tego typu obiekt. To dla potencjalnych inwestorów może być strzał w dziesiątkę.